[hadith]من خطبة له (علیه السلام) فی الوصیة بأمورٍ:
التقوی:
أُوصِیکُمْ أَیُّهَا النَّاسُ بتَقْوَی اللَّهِ وَ کَثْرَةِ حَمْدهِ عَلَی آلَائِهِ إِلَیْکُمْ وَ نَعْمَائِهِ عَلَیْکُمْ وَ بَلَائِهِ لَدَیْکُمْ؛ فَکَمْ خَصَّکُمْ بنِعْمَةٍ وَ تَدَارَکَکُمْ برَحْمَةٍ؛ أَعْوَرْتُمْ لَهُ فَسَتَرَکُمْ، وَ تَعَرَّضْتُمْ لِأَخْذهِ فَأَمْهَلَکُمْ.
المَوت:
وَ أُوصِیکُمْ بذکْرِ الْمَوْتِ وَ إِقْلَالِ الْغَفْلَةِ عَنْهُ، وَ کَیْفَ غَفْلَتُکُمْ عَمَّا لَیْسَ یُغْفِلُکُمْ وَ طَمَعُکُمْ فِیمَنْ لَیْسَ یُمْهِلُکُمْ؛ فَکَفَی وَاعِظاً بمَوْتَی عَایَنْتُمُوهُمْ، حُمِلُوا إِلَی قُبُورِهِمْ غَیْرَ رَاکِبینَ وَ أُنْزلُوا فِیهَا غَیْرَ نَازلِینَ، فَکَأَنَّهُمْ [کَأَنَّهُمْ] لَمْ یَکُونُوا لِلدُّنْیَا عُمَّاراً وَ کَأَنَّ الْآخِرَةَ لَمْ تَزَلْ لَهُمْ دَاراً، أَوْحَشُوا مَا کَانُوا یُوطِنُونَ وَ أَوْطَنُوا مَا کَانُوا یُوحِشُونَ، وَ اشْتَغَلُوا بمَا فَارَقُوا وَ أَضَاعُوا مَا إِلَیْهِ انْتَقَلُوا، لَا عَنْ قَبیحٍ یَسْتَطِیعُونَ انْتِقَالًا وَ لَا فِی حَسَنٍ یَسْتَطِیعُونَ ازْدیَاداً، أَنِسُوا بالدُّنْیَا فَغَرَّتْهُمْ وَ وَثِقُوا بهَا فَصَرَعَتْهُمْ.
سُرعة النّفاد:
فَسَابقُوا -رَحِمَکُمُ اللَّهُ- إِلَی مَنَازلِکُمُ الَّتِی أُمِرْتُمْ أَنْ تَعْمُرُوهَا، وَ الَّتِی رَغِبْتُمْ فِیهَا وَ دُعِیتُمْ إِلَیْهَا؛ وَ اسْتَتِمُّوا نِعَمَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ بالصَّبْرِ عَلَی طَاعَتِهِ، وَ الْمُجَانَبَةِ لِمَعْصِیَتِهِ؛ فَإِنَّ غَداً مِنَ الْیَوْمِ قَرِیبٌ، مَا أَسْرَعَ السَّاعَاتِ فِی الْیَوْمِ وَ أَسْرَعَ الْأَیَّامَ فِی الشَّهْرِ وَ أَسْرَعَ الشُّهُورَ فِی السَّنَةِ وَ أَسْرَعَ السِّنِینَ فِی الْعُمُرِ![/hadith]
ترجمه (محمد دشتی):
سفارش به پرهیزکاری:
ای مردم، شما را به پرهیزگاری، و شکر فراوان در برابر نعمت ها، و عطاهای الهی، و احسانی که به شما رسیده سفارش می کنم.
چه نعمت هایی که به شما اختصاص داده، و رحمت هایی که برای شما فراهم فرمود. شما عیب های خود را آشکار کردید و او پوشاند، خود را در معرض کیفر او قرار دادید و او به شما مهلت داد.
ارزش یاد مرگ:
مردم شما را به یاد آوری مرگ، سفارش می کنم، از مرگ کمتر غفلت کنید، چگونه مرگ را فراموش می کنید در حالی که او شما را فراموش نمی کند و چگونه طمع می ورزید در حالی که به شما مهلت نمی دهد.
مرگ گذشتگان برای عبرت شما کافی است، آنها را به گورشان حمل می کردند، بی آن که بر مرکبی سوار باشند، آنان را در قبر فرود آوردند بی آن که خود فرود آیند. چنان از یاد رفتند گویا از آباد کنندگان دنیا نبودند و آخرت همواره خانه شان بود.
آنچه را وطن خود می دانستند از آن رمیدند، و در آنجا که از آن رمیدند، آرام گرفتند، و از چیزهایی که با آنها مشغول بودند جدا شدند، و آنجا را که سرانجامشان بود ضایع کردند. اکنون نه قدرت دارند از اعمال زشت خود دوری کنند، و نه می توانند عمل نیکی بر نیکی های خود بیفزایند. به دنیایی انس گرفتند که مغرورشان کرد، چون به آن اطمینان داشتند سر انجام مغلوبشان کرد.
ضرورت شتاب در نیکوکاری ها:
خدا شما را رحمت کند پس بشتابید به سوی آباد کردن خانه هایی که شما را به آبادانی آن فرمان دادند، و تشویقتان کرده، به سوی آن دعوت کرده اند، و با صبر و استقامت، نعمت های خدا را بر خود تمام گردانید، و از عصیان و نافرمانی کناره گیرید، که فردا به امروز نزدیک است. وه چگونه ساعت ها در روز، و روزها در ماه، و ماه ها در سال، و سال ها در عمر آدمی شتابان می گذرد.
واژگان (عمران علی‌زاده):
-
بَلاء: امتحان نمودن با دادن نعمت
-
أعوَرتُم: عیبهای خود را ظاهر کردید
-
إقلال: کم کردن
-
مَوتَی: مرده ها
-
صَرَعَت: بزمین زد، کشت
-
إستَتِمّوا: تکمیل و تمام کنید
-