[hadith]و من کلام له (علیه السلام) فی شأن الحَکَمین و ذمّ أهل الشام:
جُفَاةٌ طَغَامٌ وَ عَبیدٌ أَقْزَامٌ، جُمِعُوا مِنْ کُلِّ أَوْبٍ وَ تُلُقِّطُوا مِنْ کُلِّ شَوْبٍ، مِمَّنْ یَنْبَغِی أَنْ یُفَقَّهَ وَ یُؤَدَّبَ وَ یُعَلَّمَ وَ یُدَرَّبَ وَ یُوَلَّی عَلَیْهِ وَ یُؤْخَذَ عَلَی یَدَیْهِ؛ لَیْسُوا مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارِ وَ لَا مِنَ الَّذینَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإِیمانَ.
ألَا وَ إِنَّ الْقَوْمَ اخْتَارُوا لِأَنْفُسهِمْ أَقْرَبَ الْقَوْمِ مِمَّا تُحِبُّونَ [یُحِبُّونَ]، وَ إِنَّکُمُ اخْتَرْتُمْ لِأَنْفُسکُمْ أَقْرَبَ الْقَوْمِ مِمَّا تَکْرَهُونَ؛ وَ إِنَّمَا عَهْدُکُمْ بعَبْد اللَّهِ بْنِ قَیْسٍ بالْأَمْس یَقُولُ إِنَّهَا فِتْنَةٌ، فَقَطِّعُوا أَوْتَارَکُمْ وَ شیمُوا سُیُوفَکُمْ؛ فَإِنْ کَانَ صَادقاً فَقَدْ أَخْطَأَ بمَسیرِهِ غَیْرَ مُسْتَکْرَهٍ، وَ إِنْ کَانَ کَاذباً فَقَدْ لَزمَتْهُ التُّهَمَةُ [التُّهْمَةُ]. فَادْفَعُوا فِی صَدْرِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ بعَبْد اللَّهِ بْنِ الْعَبَّاس وَ خُذُوا مَهَلَ الْأَیَّامِ وَ حُوطُوا قَوَاصِیَ الْإِسْلَامِ. أَلَا تَرَوْنَ إِلَی بلَادکُمْ تُغْزَی وَ إِلَی صَفَاتِکُمْ تُرْمَی؟[/hadith]
ترجمه (محمد دشتی):
(در باره دو داور عراق و شام و نکوهش کوفیان فرمود):
وصف شامیان:
شامیان درشت خویانی پست، بردگانی فرو مایه اند که از هر گوشه ای گرد آمده، و از گروه های مختلفی ترکیب یافته اند، مردمی که سزاوار بودند احکام دین را بیاموزند، و تربیت شوند، و دانش فراگیرند، و کار آزموده شوند، و سرپرست داشته باشند، و دستگیرشان کنند، و آنها را به کار مفید وادارند. آنان نه از مهاجرانند و نه از انصار، و نه آنان که خانه و زندگی خود را برای مهاجران آماده کرده، و از جان و دل ایمان آوردند.
نکوهش از انتخاب حکم:
آگاه باشید که شامیان در انتخاب حکم، نزدیک ترین فردی را که دوست داشتند برگزیدند، و شما فردی را که از همه به ناخشنودی نزدیک تر بود انتخاب کردید، همانا سر و کار شما با عبد اللّه پسر قیس است که می گفت: «جنگ فتنه است بند کمان ها را ببرّید و شمشیرها را در نیام کنید».
اگر راست می گفت پس چرا بدون اجبار در جنگ شرکت کرده و اگر دروغ می گفت پس متّهم است. برای داوری عبد اللّه بن عباس را رو در روی عمرو عاص قرار دهید، و از فرصت مناسب استفاده کنید، و مرزهای دور دست کشور اسلامی را در دست خود نگه دارید، آیا نمی بینید که شهرهای شما میدان نبرد شده و خانه های شما هدف تیرهای دشمنان قرار گرفته است.
واژگان (عمران علی‌زاده):
-
جُفاة: جمع جافی: شخص غلیظ و سختگیر
-
طَغام: اشخاص بی اصل و نسب
-
أقزام: اشخاص رذل
-
کلّ أوب: هر ناحیه، هر طرف
-
تُلُقَّطوا: پیدا و چیده شده اند
-
یُدَرَّبُ: تجربه داده شود
-
تَبَوَّءوا: منزل نموده اند
-
أوتار: جمع وتر: زه کمان، بندی که برای انداختن تیر می کشند
-
شیمُوا: شمشیر را بغلافش بگذارید
-
حُوطوا: محافظت کنید
-
قَواصِی: شهرهای دور، جمع قاصیة
-