خطبه 98 نهج البلاغه

[hadith]و من کلام له (علیه السلام) یُشیر فیه إلی ظلم بنی أمیة:

وَ اللَّهِ لَا یَزَالُونَ حَتَّی لَا یَدَعُوا لِلَّهِ مُحَرَّماً إِلَّا اسْتَحَلُّوهُ وَ لَا عَقْداً إِلَّا حَلُّوهُ، وَ حَتَّی لَا یَبْقَی بَیْتُ مَدَرٍ وَ لَا وَبَرٍ إِلَّا دَخَلَهُ ظُلْمُهُمْ وَ نَبَا بهِ سُوءُ [رِعَتِهِمْ] رَعْیِهِمْ، وَ حَتَّی یَقُومَ الْبَاکِیَانِ یَبْکِیَانِ، بَاکٍ یَبْکِی لِدینِهِ وَ بَاکٍ یَبْکِی لِدُنْیَاهُ، وَ حَتَّی تَکُونَ نُصْرَةُ أَحَدکُمْ مِنْ أَحَدهِمْ کَنُصْرَةِ الْعَبْد مِنْ سَیِّدهِ إِذَا شَهِدَ أَطَاعَهُ وَ إِذَا غَابَ اغْتَابَهُ، وَ حَتَّی یَکُونَ أَعْظَمَکُمْ فِیهَا [غَنَاءً] عَنَاءً أَحْسَنُکُمْ باللَّهِ ظَنّاً، فَإِنْ أَتَاکُمُ اللَّهُ بعَافِیَةٍ فَاقْبَلُوا وَ إِنِ ابْتُلِیتُمْ فَاصْبرُوا فَ«إِنَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقِینَ».[/hadith]

ترجمه (محمد دشتی):

(پس از جنگ نهروان در سال 38 هجری در افشای جنایات بنی امیّه و معاویه ایراد کرد).

خبر از ستمگری و فساد بنی امیّه:

سوگند به خدا، بنی امیّه چنان به ستمگری و حکومت ادامه دهند که حرامی باقی نماند جز آن که حلال شمارند، و پیمانی نمی ماند جز آن که همه را بشکنند، و هیچ خیمه و خانه ای وجود ندارد جز آن که ستمکاری آنان در آنجا راه یابد، و ظلم و فسادشان مردم را از خانه ها کوچ دهد، تا آن که در حکومتشان دو دسته بگریند: دسته ای برای دین خود که آن را از دست داده اند، و دسته ای برای دنیای خود که به آن نرسیده اند. و یاری خواستن یکی از دیگری، چون یاری خواستن برده از ارباب خویش است که در حضور ارباب اطاعت دارد و در غیبت او بدگویی می کند.

در حکومت بنی امیّه هر کس به خدا امیدوارتر باشد بیش از همه رنج و مصیبت بیند. پس اگر خداوند عافیت و سلامتی بخشید، قدر شناس باشید و اگر به بلا و گرفتاری مبتلا گشتید شکیبا باشید که سرانجام، پیروزی با پرهیزکاران است.

واژگان (عمران علی‌زاده):

• استَحَلّوا: حلال شمردند

  • عَقد: گره و پیمان

  • حَلَّوا: گشودند

  • مَدَر: کلوخ (خانه گلین)

  • وَبَر: پشم و مو (چادر)

  • نَبا: نا امن شد، غیر قابل سکونت شد

  • رَعی: چراندن حیوان، اداره کردن شهر و جامعه