[hadith]من خطبة له (علیه السلام) عند المسیر إلی الشام قیل إنه خطب بها و هو بالنخیلة خارجا من الکوفة إلی صفین:
الْحَمْدُ لِلَّهِ کُلَّمَا وَقَبَ لَیْلٌ وَ غَسَقَ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ کُلَّمَا لَاحَ نَجْمٌ وَ خَفَقَ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ غَیْرَ مَفْقُود الْإِنْعَامِ وَ لَا مُکَافَإِ الْإِفْضَالِ. أَمَّا بَعْدُ، فَقَدْ بَعَثْتُ مُقَدِّمَتِی وَ أَمَرْتُهُمْ بلُزُومِ هَذَا الْمِلْطَاطِ حَتَّی یَأْتِیَهُمْ أَمْرِی وَ قَدْ رَأَیْتُ أَنْ أَقْطَعَ هَذهِ النُّطْفَةَ إِلَی شرْذمَةٍ مِنْکُمْ مُوَطِّنِینَ أَکْنَافَ دجْلَةَ، فَأُنْهِضَهُمْ مَعَکُمْ إِلَی عَدُوِّکُمْ وَ أَجْعَلَهُمْ مِنْ أَمْدَاد الْقُوَّةِ لَکُمْ.
قال السید الشریف أقول یعنی (علیه السلام) بالملطاط هاهنا السمت الذی أمرهم بلزومه و هو شاطئ الفرات و یقال ذلک أیضا لشاطئ البحر و أصله ما استوی من الأرض، و یعنی بالنطفة ماء الفرات و هو من غریب العبارات و عجیبها.[/hadith]
ترجمه (محمد دشتی):
(به هنگام حرکت برای جنگ با شامیان، در نخیله کوفه در 25 شوّال سال 37 هجری قمری ایراد فرمود):
ضرورت آمادگی رزمی:
ستایش خداوند را سزاست، هر لحظه که شب فرا رسد، و پرده تاریکی فرو افتد، ستایش مخصوص پروردگار است هر زمان که ستاره ای طلوع و غروب کند، ستایش خداوندی را سزاست که نعمت های او پایان نمی پذیرد، و بخشش های او را جبران نتوان کرد.
پس از ستایش پروردگار، پیشتازان لشکرم را از جلو فرستادم، و دستور دادم در کنار فرات توقّف کنند، تا فرمان من به آنها برسد، زیرا تصمیم گرفتم از آب فرات بگذرم و به سوی جمعیّتی از شما که در اطراف دجله مسکن گزیده اند رهسپار گردم و آنها را همراه شما بسیج نمایم، و از آنها برای کمک و تقویت شما یاری بطلبم.
می گویم: (منظور امام از «ملطاط» آنجایی است که دستور توقّف داد، «کنار فرات» که به کنار فرات یا دریا «ملطاط» هم می گویند. و امام علیه السّلام از کلمه «نطفه» آب فرات اراده کرده که شگفت آور است).
واژگان (عمران علی‌زاده):
-
وَقَب: داخل شد
-
غَسَق: تاریک گشت
-
لاحَ: آشکار شد
-
خَفَقَ: مخفی و پنهان گشت
-
مُکافَأ: عوض داده شده
-
مِلطاط: طرف صحرا، کنار دریا و نهر
-
أقطع: عبور کنم و بگذرم، این محل را ببخشم
-
شرذمَة: گروه کم، دسته ای از مردم
-
أکناف: اطراف و جوانب
-
شاطِیء: کنار دریا و نهرهای بزرگ
-