[hadith]و من خطبة له (علیه السلام) فی أوائل خلافته:

إِنَّ اللَّهَ [تَعَالَی] سُبْحَانَهُ أَنْزَلَ کِتَاباً هَادیاً بَیَّنَ فِیهِ الْخَیْرَ وَ الشَّرَّ، فَخُذُوا نَهْجَ الْخَیْرِ تَهْتَدُوا وَ اصْدفُوا عَنْ سَمْتِ الشَّرِّ تَقْصِدُوا. الْفَرَائِضَ الْفَرَائِضَ، أَدُّوهَا إِلَی اللَّهِ، تُؤَدِّکُمْ إِلَی الْجَنَّةِ؛ إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ حَرَاماً غَیْرَ مَجْهُولٍ وَ أَحَلَّ حَلَالًا غَیْرَ مَدْخُولٍ، وَ فَضَّلَ حُرْمَةَ الْمُسْلِمِ عَلَی الْحُرَمِ کُلِّهَا وَ شَدَّ بالْإِخْلَاصِ وَ التَّوْحِید حُقُوقَ الْمُسْلِمِینَ فِی مَعَاقِدهَا، فَالْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسَانِهِ وَ یَدهِ إِلَّا بالْحَقِّ، وَ لَا یَحِلُّ أَذَی الْمُسْلِمِ إِلَّا بمَا یَجِبُ. بَادرُوا أَمْرَ الْعَامَّةِ وَ خَاصَّةَ أَحَدکُمْ وَ هُوَ الْمَوْتُ، فَإِنَّ النَّاسَ أَمَامَکُمْ وَ إِنَّ السَّاعَةَ تَحْدُوکُمْ مِنْ خَلْفِکُمْ، تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا فَإِنَّمَا یُنْتَظَرُ بأَوَّلِکُمْ آخِرُکُمْ. اتَّقُوا اللَّهَ فِی عِبَادهِ وَ بلَادهِ، فَإِنَّکُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّی عَنِ الْبقَاعِ وَ الْبَهَائِمِ. [وَ] أَطِیعُوا اللَّهَ وَ لَا تَعْصُوهُ، وَ إِذَا رَأَیْتُمُ الْخَیْرَ فَخُذُوا بهِ، وَ إِذَا رَأَیْتُمُ الشَّرَّ فَأَعْرِضُوا عَنْهُ.[/hadith]

ترجمه (محمد دشتی):

(سخنرانی امام علیه السّلام در آغاز خلافت در سال 35 هجری، نوشتند که نخستین سخنرانی آن حضرت است).

ویژگی های قرآن:

همانا خداوند بزرگ کتابی هدایت گر فرستاد، نیکی و بدی، خیر و شر را آشکارا در آن بیان فرمود. پس راه نیکی در پیش گیرید، که هدایت شوید. و از شر و بدی پرهیز کنید تا در راه راست قرار گیرید.

واجبات واجبات در انجام واجبات کوتاهی نکنید تا شما را به بهشت رساند، همانا خداوند چیزهایی را حرام کرده که ناشناخته نیست، و چیزهایی را حلال کرده که از عیب خالی است، و در این میان حرمت مسلمان را بر هر حرمتی برتری بخشید و حفظ حقوق مسلمانان را به وسیله اخلاص و توحید استوار کرد.

  1. ویژگی های مسلمانی:

پس مسلمان کسی است که مسلمانان از زبان و دست او آزاری نبینند، مگر آنجا که حق باشد، و آزار مسلمان روا نیست جز در آنچه که واجب باشد.

به سوی مرگ که همگانی است، و فرد فرد شما را از آن گریزی نیست بشتابید، همانا مردم در پیش روی شما می روند، و قیامت از پشت سر، شما را می خواند. سبکبار شوید تا به قافله برسید، که پیش رفتگان در انتظار باز ماندگانند.

از خدا بترسید، و تقوا پیشه کنید زیرا شما در پیشگاه خداوند، مسئول بندگان خدا، و شهرها، و خانه ها و حیوانات هستید. خدا را اطاعت کنید و از فرمان خدا سرباز مدارید، اگر خیری دیدید برگزینید، و اگر شر و بدی دیدید از آن دوری کنید.

واژگان (عمران علی‌زاده):

  • اصدفوا: اعراض کنید

    • شَدَّ: بست و محکم نمود

    • مَعاقِد: محل گره زدن

    • بقاع: جاها و مکانها، جمع بقعة

    • بَهائِم: چهارپایان، جمع بهیمه