[hadith]وَالْوَاجِبُ عَلَیْکَ أَنْ تَتَذَکَّرَ مَا مَضَی لِمَنْ تَقَدَّمَکَ مِنْ حُکُومَة عَادلَة، أَوْ سُنَّة فَاضِلَة، أَوْ أَثَر عَنْ نَبیِّنَا صَلَّی اللهِ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ، أَوْ فَرِیضَة فِی کِتَاب اللهِ، فَتَقْتَدیَ بمَا شَاهَدْتَ مِمَّا عَمِلْنَا بهِ فِیهَا، وَتَجْتَهِدَ لِنَفْسکَ فِی اتِّبَاعِ مَا عَهِدْتُ إِلَیْکَ فِی عَهْدی هَذَا، وَاسْتَوْثَقْتُ بهِ مِنَ الْحُجَّةِ لِنَفْسی عَلَیْکَ، لِکَیْلاَ تَکُونَ لَکَ عِلَّةٌ عِنْدَ تَسَرُّعِ نَفْسکَ إِلَی هَوَاهَا. وَأَنَا أَسْأَلُ اللهَ بسَعَةِ رَحْمَتِهِ، وَعَظِیمِ قُدْرَتِهِ عَلَی إِعْطَاءِ کُلِّ رَغْبَة، أَنْ یُوَفِّقَنِی وَإِیَّاکَ لِمَا فِیهِ رِضَاهُ مِنَ الاِْقَامَةِ عَلَی الْعُذْرِ الْوَاضِحِ إِلَیْهِ وَ إِلَی خَلْقِهِ، مَعَ حُسْنِ الثَّنَاءِ فِی الْعِبَاد، وَجَمِیلِ الاَْثَرِ فِی الْبلاَد، وَتَمَامِ النِّعْمَةِ وَتَضْعِیفِ الْکَرَامَةِ، وَأَنْ یَخْتِمَ لِی وَ لَکَ بالسَّعَادَةِ وَالشَّهَادَةِ، إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ. وَالسَّلاَمُ عَلَی رَسُولِ اللهِ صَلَّی اللهِ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرِینَ وَسَلَّمَ تَسْلِیماً کَثِیراً؛ وَالسَّلاَمُ.[/hadith]

ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن میثم)، ج 5، صفحه 310-308

سی و سوم: بر وی دو چیز را لازم و واجب شمرده است که به طور اجمال تمام سفارشهای این عهدنامه را شامل است:

1- آنچه را بر پیشینیان رفته، یعنی احکامی که به عدل و داد از طرف حاکمان پیش از او صادر شده، و یا کارهایی را که به پیروی از پیامبرمان (ص) و یا بر اساس واجبات الهی انجام گرفته، مورد توجه قرار دهد، تا آن کارهایی که مورد عمل امام (ع) است، پیروی نماید. 

2- خویشتن را به پیروی از آنچه در این عهدنامه آمده است، و حجّت خود را بر او تمام کرده، یعنی همان موعظه و یادآوری اوامر الهی، وادار سازد، تا به هنگام حمله و فشار هوای نفسش، عذر و بهانه در برابر امام (ع) نداشته باشد، همان طوری که خدای متعال فرموده است: «لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاس عَلَی اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ». 

امام (ع) این عهدنامه را با درخواست توفیق بر آنچه رضا و خوشنودی خدا در آن است برای خود و هم برای مالک، به پایان برده است، و در قبول درخواست خود، خداوند را به رحمت گسترده اش که همه چیز را فرا گرفته و به توانایی بسیارش بر بخشش هر درخواستی، سوگند داده است. و بدیهی است که این صفات پروردگار، سرچشمه پذیرش و اجابت درخواست کنندگان است. 

سپس آنچه را که مورد درخواست امام (ع) از رضای پروردگار بوده است به تفصیل آنها به شرح زیر پرداخته است:

1- عذر و بهانه ای آشکار در برابر خدا و بندگان خدا داشتن. 

اگر کسی اشکال کند که عذر و بهانه وقتی است که گناهی در کار باشد، امّا کسی که سر بر فرمان خداست، عذر و بهانه در کار او چه معنی دارد پاسخ این است که، احتمالا عذر اسم از اعذار در نزد خدا یعنی زیاد انجام دادن اوامر الهی باشد، گویا فرموده است: استواری در انجام اوامر به طور فراوان به جای آوردن هر چه بیشتر دستورات او. 

2- خوشنامی میان بندگان، و آثار نیک، یعنی کارهای خوبی که منشأ اثر در شهرها باشد، و اینها از جمله درخواستهایی هستند که پیامبرانی همچون ابراهیم (ع) درخواست می کردند «وَ اجْعَلْ لِی لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرِینَ». بعضی گفته اند مقصود خوشنامی میان مردم است. 

3- خداوند نعمت خود را بر آن دو کامل گرداند. 

4- افزایش کرامت خود برای آنها. 

5- پایان خوش با سعادت و آنچه که باعث سعادت است یعنی کشته شدن در راه خدا. و با عبارت: «الَّذینَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ» بر درستی نیت خود در این درخواست، توجه داده است و بعد سخن خود را با درود و سلام بر پیامبر و خاندان او پایان برده است.