[hadith]رسول اللّه:
أَرْسَلَهُ عَلَی حِینِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ وَ تَنَازُعٍ مِنَ الْأَلْسُنِ، فَقَفَّی بهِ الرُّسُلَ وَ خَتَمَ بهِ الْوَحْیَ، فَجَاهَدَ فِی اللَّهِ الْمُدْبرِینَ عَنْهُ وَ الْعَادلِینَ بهِ.[/hadith]
منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (خوئی)، ج 8، ص: 309
(منها) أرسله علی حین فترة من الرّسل، و تنازع من الألسن، فقفّی به الرّسل، و ختم به الوحی، فجاهد فی اللّه المدبرین عنه، و العادلین به. (27278- 27195)
المعنی:
و الفصل الثالث منها فی وصف رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و هو قوله (أرسله علی حین فترة من الرّسل) أی فی زمان فتور منهم و انقطاع الوحی عنهم و اندراس معالم دینهم علی ما تقدّم تفصیلا فی شرح الفصل السّادس عشر من فصول الخطبة الاولی، و فی شرح الخطبة الثامنة و الثمانین أیضا (و تنازع من الألسن) أی تشتّت الآراء و الأهواء الموجب لاختلاف الکلمات، فانّ النّاس فی الجاهلیة کان قوم منهم یعبدون الأصنام، و قوم یعبدون الشیطان، و طائفة تعبد الشّمس، و طائفة تعبد المسیح علیه السّلام علی ما عرفت تفصیلا فی شرح الفصل السّادس عشر من فصول الخطبة الاولی، فکانت کلّ طائفة تحتجّ علی مخالفیها و تجادلهم و تنازعهم بألسنتهم لتصرفهم إلی مذهبهم.
(فقفی به الرّسل) و اتبعهم به (و ختم به الوحی) و الرسالة (فجاهد فی اللّه) سبحانه بالقول و العمل (المدبرین عنه و العادلین به) أی الجاعلین له سبحانه عدیلا و نظیرا.
الترجمة:
و بعض دیگر از آن خطبه اینست که فرمود: فرستاد پیغمبر را در زمان سستی از پیغمبران، و هنگام اختلاف زبانها، پس آورد او را از عقب پیغمبران و ختم کرد با او وحی را، پس جهاد نمود خاتم انبیاء در راه خدا با کسانی که رو گردان بودند از پروردگار، و مثل و شبیه قرار داده بودند خدای را.
