[hadith]و من خطبة له (علیه السلام) یعظ فیها و یزهد فی الدنیا:
حمدُ اللّه:
نَحْمَدُهُ عَلَی مَا أَخَذَ وَ أَعْطَی وَ عَلَی مَا أَبْلَی وَ ابْتَلَی، الْبَاطِنُ لِکُلِّ خَفِیَّةٍ وَ الْحَاضِرُ لِکُلِّ سَرِیرَةٍ، الْعَالِمُ بمَا تُکِنُّ الصُّدُورُ وَ مَا تَخُونُ الْعُیُونُ. وَ نَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه وآله) نَجِیبُهُ وَ بَعِیثُهُ، شَهَادَةً یُوَافِقُ فِیهَا السِّرُّ الْإِعْلَانَ وَ الْقَلْبُ اللِّسَانَ.[/hadith]
فرموده است: «نحمده علی ما اخذ»:
ضمیر «نحمده» به اللّه که در پیش آمده و در این جا ذکر نشده بازگشت دارد.
امام (ع) این درس را به ما می آموزد که خداوند را بر هر چه از ما گرفته، و آنچه به ما داده، و بر هر خیر و خوبی که به ما احسان فرموده، و در هر شرّ و مصیبتی که ما را به آن آزموده او را شکر گزار باشیم، و گوشزد می سازد که شکر او در همه احوال چه خوشی و ناخوشی و چه سختی و رفاه واجب است، این که خداوند را به باطن و حاضر و عالم توصیف فرموده، ما پیش از این مکرّر شرح این صفات را داده ایم، و گواه دو صفت نخست گفتار خداوند متعال است که فرموده است: «یَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفی» و مصداق دو صفت بعدی آیه شریفه «یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَ ما تُخْفِی الصُّدُورُ» می باشد.
در باره رمز شهادتین نیز پیش از این اشاراتی کرده ایم، معنای «نجیب» برگزیده و «بعیث» برانگیخته شده است و هر دو از باب فعیل به معنای مفعولند.
فرموده است: «شهادة یوافق فیها ...»:
یعنی: شهادتی که از ریا و نفاق پاک و خالص باشد. و توفیق از خداوند است.
