از خطبه های آن حضرت علیه السّلام است (در ستایش حقّ تعالی):
قسمت أول خطبه:
دنیا و آخرت فرمانبردار و مهارشان (با منتهی درجه خضوع و فروتنی) بدست قدرت خداوند متعال است (آنچه اراده فرماید انجام میشود، چنانکه ساربان بهر طرف که بخواهد مهار شتر را می کشد)
و آسمانها و زمینها کلیدهای خود را باو تسلیم نموده اند (غیر از او مؤثّر و متصرّفی در آنها نیست)
و درختهای خرّم هر بامداد و پسین او را سجده میکنند (به زبان حال او را پرستش می نمایند) و بامر او آن درختها از شاخه ها آتشهای روشنی دهنده (شعله دار) افروخته (و این از آثار قدرت است که از درخت سبز که قطرات آب در آن هست موقع سوزاندن شعله های آتش خارج میشود) و به مشیّت و اوامر تکوینیّه او آن درختها آنچه که خورده میشود میوه رسیده می دهند.
قسمت دوم از این خطبه است (در عظمت قرآن کریم):
کتاب خدا که در میان شما است گویایی است که زبانش خسته نمی شود (در هر باب و راجع بهر چیز دنیا و آخرت راه می نماید) و خانه ای است که ارکان آن خراب نمی شود (همیشه باقی و برقرار بوده و از بین رفتنی نیست) و غالب است که یارانش شکست نمی خورند (پیروان آن همواره عزیز و ارجمندند).
قسمت سوم از این خطبه است (در وصف پیغمبر اکرم):
خداوند حضرت رسول را فرستاد در زمانیکه هیچ پیغمبری باقی نمانده و نزاع و زد و خورد و مجادله زبانی (اندیشه های گوناگون و اختلاف کلمه) برقرار بود (چون در جاهلیّت گروهی بتها و برخی شیطان و جمعی خورشید و طایفه ای حضرت مسیح و دیگران را می پرستیدند) و او را بعد از همه پیغمبران آورده وحی را به آن حضرت ختم نمود (بعد از او پیغمبری نمی فرستد)
پس آن بزرگوار در راه خدا جهاد کرد با کسانیکه از خدا اعراض و دوری نموده و مثل و مانند برایش قرار می دادند.
و قسمتی چهارم از این خطبه است (در دنیا بینی و آخرت طلبی):
جز این نیست که دنیا منتهی حدّ بینائی کور دل است، نمی بیند آنچه در پی آنست (باور ندارد که از دنیا کوچ نموده به سرای همیشگی خواهد رفت) و بینا چشمش را درست باز کرده (فناء و نابودی) آنرا می بیند و میداند که در پی آن سرای دیگری است،
پس بینا با نظر افکندن از دنیا دوری می جوید (بآن دل نمی بندد) و کور تمام توجّهش بآن است،
و بینا (که میداند دنیا جای ماندن نیست) از آن (برای سفر آخرت) توشه بر می دارد (تقوی و پرهیزکاری پیش می گیرد) و کور (چون دنیا را جای همیشگی تصوّر میکند) برای آن توشه تهیه می نماید (برای گرد آوردن دارائی از دستور خدا و رسول چشم می پوشد).
و بدانید او (دنیا پرست کور دل) از هر چه دارا باشد سیر شده و ملول می گردد بجز از زندگی، زیرا در مرگ آسایش نمی یابد (چون در دنیا بدستور خدا و رسول رفتار نکرده تا بعد از مرگ موجب راحتی او باشد)
و جز این نیست که بینائی در دنیا (باور داشتن بآنچه بعد از مرگ واقع میشود) به منزله حکمت است که آن برای دل مرده حیات و زندگی و برای چشم کور بینائی و برای گوش کر شنوایی و برای تشنه (رحمت الهیّ) سیر آبی است، و در آن بی نیازی کامل (از دنیا) و سلامتی (از عذاب) است.
و قسمت پنجم از این خطبه است (در تمسّک بکتاب خدا):
(و راه نجات و رستگاری شما): کتاب خدا (قرآن کریم) است که بوسیله آن (حقّ را) می بینید و می گوئید و می شنوید، و بعضی از آن ببعض دیگر گویا (پاره ای از آیات آن آیه دیگر را تفسیر می نماید) و بعضی از آن بر بعض دیگر گواه است (برای فهم مراد از آیه ای به آیه دیگر استشهاد میشود)
و (از این جهت) قرآن در معارف و احکام الهیّ اختلاف ندارد، و پیرو و مؤمن بخود را از خدا جدا نمی گرداند (بلکه او را به شاه راه هدایت و رستگاری رهسپار می نماید).
(و با داشتن چنین راهنمای بزرگ در دسترس مع ذلک) شما متّفق شده اید بر کینه ورزی در بین خودتان و روییده گیاه روی سرگینهای چهار پایان شما (دوستی شما با هم مانند روییدن گیاه است بروی سرگین که بظاهر سبز و خرّم و در باطن متعفّن و رنج آور است و کسیرا بآن میل و رغبتی نیست)
و برای دوستی آرزوها با یکدیگر دوست شدید، و در بدست آوردن دارائیها با هم دشمنی ورزیدند،
شما را شیطان ناپاک حیران و سرگردان نموده، و فریب (خوردن از نفس امّاره) گمراه کرده است، و برای خود و شما (نجات و رهائی از شرّ شیطان و نفس امّاره را) از خدا یاری می جویم.