[hadith]من کلام له (علیه السلام) و فیه بیان لما یخرب العالم به من الفتن و بیان هذه الفتن:
إِنَّمَا بَدْءُ وُقُوعِ الْفِتَنِ أَهْوَاءٌ تُتَّبَعُ وَ أَحْکَامٌ تُبْتَدَعُ، یُخَالَفُ فِیهَا کِتَابُ اللَّهِ وَ یَتَوَلَّی عَلَیْهَا رِجَالٌ رِجَالًا عَلَی غَیْرِ دینِ اللَّهِ. فَلَوْ أَنَّ الْبَاطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزَاجِ الْحَقِّ لَمْ یَخْفَ عَلَی الْمُرْتَادینَ، وَ لَوْ أَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْس الْبَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدینَ، وَ لَکِنْ یُؤْخَذُ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ وَ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ فَیُمْزَجَانِ، فَهُنَالِکَ یَسْتَوْلِی الشَّیْطَانُ عَلَی أَوْلِیَائِهِ وَ یَنْجُو الَّذینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ الْحُسْنی.[/hadith]
ترجمه (محمد دشتی):
(پس از پایان جنگ صفّین و ماجرای حکمیّت در سال 38 هجری در شهر کوفه ایراد فرمود).
علل پیدایش فتنه ها:
همانا آغاز پدید آمدن فتنه ها، هوا پرستی، و بدعت گذاری در احکام آسمانی است، نوآوری هایی که قرآن با آن مخالف است، و گروهی «با دو انحراف یاد شده» بر گروه دیگر سلطه و ولایت یابند، که بر خلاف دین خداست.
پس اگر باطل با حق مخلوط نمی شد، بر طالبان حق پوشیده نمی ماند، و اگر حق از باطل جدا و خالص می گشت زبان دشمنان قطع می گردید. امّا قسمتی از حقّ و قسمتی از باطل را می گیرند و به هم می آمیزند، آنجاست که شیطان بر دوستان خود چیره می گردد و تنها آنان که مشمول لطف و رحمت پروردگارند نجات خواهند یافت.
واژگان (عمران علی‌زاده):
-
بَدأ: شروع و اول
-
یَتوَلّی: دوستی میکند
-
مِزاج: مخلوط شدن
-
لَم یَخفَ: پنهان نمی ماند
-
مُرتادین: کسانی که برای خود و قومش جای استراحت می جویند
-
لَبس: مخلوط شدن
-
ضِغث: یک قبضه، چیزی که دست را پر می کند
-
یَستَولِی: غلبه می کند
-