[hadith]الرسول الأعظم:
وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ الصَّفِیُّ وَ أَمِینُهُ الرَّضِیُّ (صلی الله علیه و آله)؛ أَرْسَلَهُ بوُجُوب الْحُجَجِ وَ ظُهُورِ الْفَلَجِ وَ إِیضَاحِ الْمَنْهَجِ؛ فَبَلَّغَ الرِّسَالَةَ صَادعاً بهَا، وَ حَمَلَ عَلَی الْمَحَجَّةِ دَالًّا عَلَیْهَا، وَ أَقَامَ أَعْلَامَ الِاهْتِدَاءِ وَ مَنَارَ الضِّیَاءِ، وَ جَعَلَ أَمْرَاسَ الْإِسْلَامِ مَتِینَةً، وَ عُرَی الْإِیمَانِ وَثِیقَةً.[/hadith]
امام (ع) پس از حمد خداوند و ستایش وی، به آنچه شایسته اوست، سخن خود را با گواهی بر بندگی پیامبر (ص) تکمیل کرد، بندگی که مبدأ کمال علمی و نظری برای نفس انسانی است، و سپس ویژگیهایی را برای آن حضرت بر شمرده است که هر کدام منشأ کمال در جهت عمل است، او برگزیده خدا و امین وحی و پسندیده اوست و نیز به رسالت پیامبر و دلایل و حجتهای محکمی که با خود آورده اشاره فرموده است و منظور از این حجّتها ممکن است یا خصوص معجزات باشد و یا امری عمومی تر یعنی آنچه از طرف خدا بر مردم اتمام حجتی باشد که در قیامت نگویند اگر برای ما پیامبری فرستاده بودی تو را اطاعت می کردیم، و به این معنی تمام راههای فروع دین و ادلّه احکام آن را فرا می گیرد و معنای وجوب حجّتها، دلیلهایی است که پذیرش آنها برای مردم حتمی و عمل طبق آن، لازم بوده است.
و «ظهور الفلح»: پیروزی آشکار بر بقیّه ادیان و غلبه یافتن بر اهل آن، چه کسانی که برای خدا شریک قایل بودند و چه آنان که وجود خدا را منکراند. و ایضاح المنهج: پیامبر اسلام راه خدا و شریعت وی را واضح و روشن می کند، چنان که قرآن به این معنی اشاره دارد: «هُوَ الَّذی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بالْهُدی وَ دینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ...» زیرا، هدایتی که در این آیه شریفه ذکر شده به معنای روشن ساختن راه و جمله «لیظهره علی الدین کله» اشاره به برخی از هدفهای بعثت پیامبر است و عبارت: «بظهور الفلج» در سخن امام نیز به همین معنا می باشد و «فلج» به ضمّ فاء و سکون لام به معنای پیروزی و با ضمّ لام به معنای شاعر و سخنران نیز جایز است.
فرموده است: «فبلّغ الرسالة...»:
این جمله اشاره است به این که پیامبر اکرم امانت الهی را که عبارت از وحی بود، به حق ادا فرمود، و منظور از صدعه بالرّساله روشن و آشکارا ساختن ماموریت رسالت می باشد و در گذشته معلوم شد که اصل صدع به معنای شقّ و جدا کردن است که گویا پیامبر (ص) با اظهار نبوّت و رسالت خود، شق عصای مشرکان کرده و جمع شرور آنان را پراکنده و متفرّق ساخته است، و معنای «حمله علی الحجّه»، دعوت جامعه و مجذوب ساختن آنها برای گام نهادن در راه روشن خدا و شریعت اوست، و این دعوت برای آنان که اهل تعقّل و استدلالند همراه با حکمت و موعظه نیکو و مجادله به نحو احسن است امّا برای کسانی که به استدلال توجّهی ندارند با جنگ و شمشیر توأم خواهد بود، و منظور از بپا داشتن پرچمهای هدایت، نشان دادن دلیلها می باشد که عبارت است از معجزه ها و کلیه قوانین دینی، و «منار الضیاء» نیز به معنای دلیلهای روشن است و واژه های محّجه، أعلام و منار، به عنوان استعاره به کار رفته و دو کلمه صادعا و دالّا حال و منصوب و کلمه های امراس و عری استعاره از دین و ایمان است که بر آن چنگ می زنند و به آن متمسّک می شوند و واژه های متانه و وثاقه ترشیحهای این استعاره اند. امام (ع) با این طرز بیان و عبارات دقیق، اشاره می کند به این که اصول اسلامی باید آن چنان روشن و استوار در دلها جایگزین شود که انسانها برای نجات از تمام مهلکه های دنیا و آخرت به آن تمسّک جویند و آن را پیوسته دلیل رسیدن به کلیه اهداف غایی خود بدانند. توفیق از خداوند است.
