[hadith]وَ مِنْ کَلَامٍ لَهُ (علیه السلام) وَ قَدْ أَرْسَلَ رَجُلًا مِنْ أَصْحَابهِ یَعْلَمُ لَهُ عِلْمَ أَحْوَالِ قَوْمٍ مِنْ جُنْد الْکُوفَةِ قَدْ هَمُّوا باللِّحَاقِ بالْخَوَارِجِ وَ کَانُوا عَلَی خَوْفٍ مِنْهُ (علیه السلام)؛ فَلَمَّا عَادَ إِلَیْهِ الرَّجُلُ قَالَ لَهُ أَ أَمِنُوا فَقَطَنُوا أَمْ جَبَنُوا فَظَعَنُوا؟ فَقَالَ الرَّجُلُ بَلْ ظَعَنُوا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ. فَقَالَ (علیه السلام):

بُعْداً لَهُمْ کَما بَعِدَتْ ثَمُودُ، أَمَا لَوْ أُشْرِعَتِ الْأَسنَّةُ إِلَیْهِمْ وَ صُبَّتِ السُّیُوفُ عَلَی هَامَاتِهِمْ لَقَدْ نَدمُوا عَلَی مَا کَانَ مِنْهُمْ. إِنَّ الشَّیْطَانَ الْیَوْمَ قَد اسْتَفَلَّهُمْ وَ هُوَ غَداً مُتَبَرِّئٌ مِنْهُمْ وَ مُتَخَلٍ عَنْهُمْ، فَحَسْبُهُمْ بخُرُوجِهِمْ مِنَ الْهُدَی وَ ارْتِکَاسهِمْ فِی الضَّلَالِ وَ الْعَمَی وَ صَدِّهِمْ عَنِ الْحَقِّ وَ جِمَاحِهِمْ فِی التِّیهِ.[/hadith]

جلوه تاریخ درشرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 5، ص18

امیر المومنین علی علیه السلام مردی از یاران خود را فرستاد تا در مورد گروهی از لشکر کوفه که تصمیم داشتند به خوارج بپیوندند و از علی (ع) بیم داشتند تحقیق کند. همین که آن مرد برگشت امیر المومنین علیه السلام پرسید آیا آرامش یافتند و بر جای ماندند یا ترسیدند و کوچ کردند؟ آن مرد گفت: ای امیر المومنین، رفتند و کوچ کردند. علی (ع) فرمود «بعدا لهم کَما بَعِدَتْ ثَمُودُ» «دوری از رحمت خدا ایشان را باد همان گونه که قوم ثمود از رحمت خدا دور ماند».

[ابن ابی الحدید] گوید: داستان این قوم را ضمن مطالب تاریخی مباحث گذشته، ذیل خطبه چهل و چهارم و گریز مصقلة بن هبیرة شیبانی، آورده ایم. «ثمود» هرگاه نام قبیله باشد غیر منصرف است و هرگاه نام شخص یا شاخه یی از آن قبیله باشد منصرف است و گفته اند نسب ثمود چنین است: ثمود بن عابر بن ارم بن سام بن نوح. همچنین گفته اند: لغت ثمد به معنی آب اندک است و آن قبیله را از این جهت ثمود نام نهاده اند که آب مناطق مسکونی آنان کم بوده است، منطقه سکونت آنان حجر بوده است که میان حجاز و شام تا وادی القری گسترده بوده است.