[hadith]و من کلام له (علیه السلام) فی وقت الشوری:
لَنْ یُسْرِعَ أَحَدٌ قَبْلِی إِلَی دَعْوَةِ حَقٍّ وَ صِلَةِ رَحِمٍ وَ عَائِدَةِ کَرَمٍ؛ فَاسْمَعُوا قَوْلِی وَ عُوا مَنْطِقِی، عَسَی أَنْ تَرَوْا هَذَا الْأَمْرَ مِنْ بَعْد هَذَا الْیَوْمِ تُنْتَضَی فِیهِ السُّیُوفُ وَ تُخَانُ فِیهِ الْعُهُودُ، حَتَّی یَکُونَ بَعْضُکُمْ أَئِمَّةً لِأَهْلِ الضَّلَالَةِ وَ شیعَةً لِأَهْلِ الْجَهَالَةِ.[/hadith]
این قسمتی از سخنان آن حضرت علیه السّلام است که خطاب به اعضای شورا ایراد فرموده است، و ما بخشی از اخبار آن را پیش از این بیان کرده ایم.
فرموده است: «لن یسرع أحد... و عائدة کرم»:
جملات مذکور را که مبتنی بر ذکر فضایل خود آن حضرت است، برای این منظور بیان کرده است که سخنان او را گوش دهند چنان که پس از آن می فرماید: سخنم را بشنوید، و گفتارم را به خاطر بسپارید.
امام (ع) سه فقره از فضایل خود را بیان فرموده است، یکی این که در قبول دعوت حقّ و پیش برد آن هیچ کس بر او پیشی نگرفته است، و این نتیجه ملکه عدالت است، دیگر صله رحم و حفظ پیوند خویشاوندی، و دیگر بخشش و احسان است، و این دو فضیلت از فروع ملکه عفّتند، پس آنچه را دستور می دهد بشنوند و در خاطر نگه دارند، هشدار آن حضرت در باره امر خلافت و عواقب آن، و آشفتگیهایی است که پس از آنها به خاطر رسیدن به آن روی خواهد داد، چنان که هم اکنون این امر دستخوش اشتباه و ناهنجاریهایی شده است، و مانند این است که می گوید: اگر کار خلافت بدینسان دچار اشتباه و مورد کشمکش و طمع کسانی باشد که شایستگی آن را ندارند، و بر اساس غلبه جستن بر آنانی باشد که دارای استحقاق آنند، شاید دیری نگذرد که ببینید مردم برای به دست آوردن آن بر روی یکدیگر شمشیر می کشند، و به پیمانها خیانت می شود، این گفتار به طلحه و زبیر و معاویه و یاران آنها و گروه خوارج و حوادثی که در آینده پدید می آورند و بر آن حضرت پوشیده نیست اشاره دارد.
فرموده است: «حتّی یکون بعضکم... الجهالة»:
یعنی: تا این که برخی از شما رهبر گمراهان، و بعضی پیرو نادانان باشید، مراد بیان نتیجه و حاصل درگیری و ستیزگی برای به چنگ آوردن مقام خلافت است، منظور از این که برخی از آنها رهبر گمراهان شوند، طلحه و زبیر است، و مقصود از «أهل الضّلالة» پیروان اینها می باشد. مراد از «أهل الجهالة» معاویه و سران خوارج و دیگر حکّام بنی امیّه است و «شیعة أهل الجهالة» عبارت از یاران و پیروان اینهاست. و توفیق از خداوند است.
