[hadith]وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ قَضَی حَقَّ مَنْ لَا یَقْضِی حَقَّهُ، فَقَدْ عَبَدَهُ
[عَبَّدَهُ]
.[/hadith]
جلوه تاریخ درشرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 7، ص386
من قضی حق من لا یقضی حقه فقد عبّده. «آن کس که حق کسی را گزارد که او حقش را نگزارده است، او را بنده خود ساخته است.»
عبّده با تشدید یعنی او را به بندگی گرفت و معنی آن همان استعباد است و این سخن ستایش کسی است که حق او گزارده نشده است، یعنی کسی که نسبت به کسی که حق او را نگزارده است، حق را به جا می آورد او را به بندگی خود در آورده که بدون چشم داشت و فقط برای عرضه نعمت بر او چنین کرده است.
شاعری در نقیض و عکس این حالت خطاب به دوستی چنین سروده است: «... یقین داشته باش که من برای تو حقی نمی بینم مگر اینکه تو برای من حقی ببینی، و اگر دست تو برای من یک تیر فراهم آورد، من هزار تیر فراهم می سازم.»
