[hadith]وَ اعْلَمْ أَنَّ الَّذی بیَدهِ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ قَدْ أَذنَ لَکَ فِی الدُّعَاءِ وَ تَکَفَّلَ لَکَ بالْإِجَابَةِ، وَ أَمَرَکَ أَنْ تَسْأَلَهُ لِیُعْطِیَکَ وَ تَسْتَرْحِمَهُ لِیَرْحَمَکَ؛ وَ لَمْ یَجْعَلْ [بَیْنَهُ وَ بَیْنَکَ] بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ مَنْ یَحْجُبُکَ عَنْهُ، وَ لَمْ یُلْجِئْکَ إِلَی مَنْ یَشْفَعُ لَکَ إِلَیْهِ، وَ لَمْ یَمْنَعْکَ إِنْ أَسَأْتَ مِنَ التَّوْبَةِ وَ لَمْ یُعَاجِلْکَ بالنِّقْمَةِ وَ لَمْ یُعَیِّرْکَ بالْإِنَابَةِ وَ لَمْ یَفْضَحْکَ حَیْثُ [تَعَرَّضْتَ لِلْفَضِیحَةِ] الْفَضِیحَةُ بکَ أَوْلَی وَ لَمْ یُشَدِّدْ عَلَیْکَ فِی قَبُولِ الْإِنَابَةِ وَ لَمْ یُنَاقِشْکَ بالْجَرِیمَةِ وَ لَمْ یُؤْیِسْکَ مِنَ الرَّحْمَةِ، بَلْ جَعَلَ نُزُوعَکَ عَنِ الذَّنْب حَسَنَةً، وَ حَسَبَ سَیِّئَتَکَ وَاحِدَةً وَ حَسَبَ حَسَنَتَکَ عَشْراً، وَ فَتَحَ لَکَ بَابَ الْمَتَاب وَ بَابَ الِاسْتِعْتَاب؛ فَإِذَا نَادَیْتَهُ سَمِعَ نِدَاکَ وَ إِذَا نَاجَیْتَهُ عَلِمَ نَجْوَاکَ، فَأَفْضَیْتَ إِلَیْهِ بحَاجَتِکَ وَ أَبْثَثْتَهُ ذَاتَ نَفْسکَ وَ شَکَوْتَ إِلَیْهِ هُمُومَکَ وَ اسْتَکْشَفْتَهُ کُرُوبَکَ وَ اسْتَعَنْتَهُ عَلَی أُمُورِک، وَ سَأَلْتَهُ مِنْ خَزَائِنِ رَحْمَتِهِ مَا لَا یَقْدرُ عَلَی إِعْطَائِهِ غَیْرُهُ، مِنْ زیَادَةِ الْأَعْمَارِ وَ صِحَّةِ الْأَبْدَانِ وَ سَعَةِ الْأَرْزَاق.[/hadith]
منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (خوئی)، ج 20، ص: 19
و اعلم أنّ الّذی بیده خزائن السّماوات و الأرض قد أذن لک فی الدّعاء و تکفّل لک بالإجابة، و أمرک أن تسأله لیعطیک، و تسترحمه لیرحمک، و لم یجعل بینک و بینه من تحجبه عنک، و لم یلجئک إلی من یشفع لک إلیه، و لم یمنعک إن أسأت من التّوبة، و لم یعیّرک بالانابة، و لم یعاجلک بالنّقمة، و لم یفضحک حیث الفضیحة بک أولی و لم یشدّد علیک فی قبول الإنابة، و لم یناقشک بالجریمة، و لم یؤیسک من الرّحمة، بل جعل نزوعک عن الذّنب حسنة، و حسب سیّئتک واحدة و حسب حسنتک عشرا، و فتح لک باب المتاب و باب الاستعتاب، فإذا نادیته سمع نداءک، و إذا ناجیته علم نجواک، فأفضیت إلیه بحاجتک و أبثثته ذات نفسک، و شکوت إلیه همومک، و استکشفته کروبک، و استعنته علی أمورک، و سألته من خزائن رحمته ما لا یقدر علی إعطائه غیره: من زیادة الأعمار، و صحّة الأبدان، و سعة الأرزاق.
الاعراب:
من زیادة الأعمار: بیان للفظ ما فی قوله: «ما لا یقدر».
المعنی:
ثمّ نبّه علیه السّلام علی ملازمة الدّعاء و التضرّع إلی اللّه فی کلّ حال من الأحوال و لجمیع الحوائج سواء کان مذنبا أو مطیعا فانّ المذنب إذا تضرّع إلی اللّه تعالی و سأل منه التوبة و المغفرة یخرج عن ذنبه.
الترجمة:
و بدانکه آن خدائی که همه گنجهای آسمان و زمین را در دست دارد بتو اجازه داده تا بدرگاهش خواستار هر حاجتی شوی و از او بخواهی و دعاء کنی و ضامن شده که دعایت را اجابت کند و بتو فرموده از او بخواهی تا بتو بدهد و از او رحمت طلبی تا بتو رحم کند، و میان تو و خودش دربانی مقرر نداشته که تو را از او باز دارد و تو را وادار بواسطه تراشی نکرده، و اگر بد کرداری جلو توبه و بازگشت تو را نگرفته، و در بازگشت تو را مورد سرزنش نساخته، و در کیفر تو شتاب ندارد و در آنجا که شاید تو را رسوا نساخته و در پذیرش توبه و بازگشت تو سخت نگرفته و از تو جریمه نخواسته و از رحمتش تو را نا امید نساخته، بلکه روگردانی تو را از گناه خوش کرداری مقرّر کرده و بدکاری تو را یکی بشمار گرفته و کار خوبت ده برابر بحساب آورده است و در توبه را برای تو باز گذاشته و باب عذر خواهی را مفتوح داشته، هر آن گاهش بخوانی فریادت را می شنود و اگر رازش بگوئی رازت را میداند، تو می توانی عرض حاجت خود را بی واسطه بأو برسانی و هر چه در دل داری با او در میان گزاری و از گرفتاریهایت بوی شکایت کنی و از او چاره دردهایت را بخواهی و در هر کارت از او یاری بجوئی و از خزائن رحمتش درخواست کنی آنچه را جز او نتواند بتو عطا کند از فزونی عمر و تندرستی و وسعت روزی.
