متن پرسش
آیا در مورد ذکر «یا لطیف» احادیث صحیحی وجود دارد؟
پاسخ
«لطیف» از جمله صفات الهی است[1] که بارها در قرآن کریم از آن یاد شده است. ذکر و توسل با استفاده از این نام پروردگار نیز در ضمن بسیاری از دعاهای مأثور وجود دارد؛ مانند:
-
«...اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بمَنِّکَ الْکَرِیمِ وَ فَضْلِکَ الْعَظِیمِ أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَرْحَمَنِی یَا لَطِیفُ الْطُفْ لِی فِی کُلِّ مَا تُحِبُّ وَ تَرْضَی ...».[2]
-
«... وَ لَوْ لَا رَأْفَتُکَ لَمَا عَطَفَا عَلَیَّ فَتَمِّمْ نِعْمَتَکَ عَلَیَّ وَ لَا تُنَغِّصْنِی مَا أَعْطَیْتَنِی یَا لَطِیفُ الْطُفْ لِی بلُطْفِکَ الْخَفِیِّ مِنْ حَیْثُ أَعْلَم ...».[3]
-
« ... أَصْلِحْ لِی مَا فَسَدَ یَا لَطِیفُ یَا لَطِیفُ یَا لَطِیفُ أَسْتَلْطِفُ اللَّهَ اللَّطِیفَ لِمَا أَخَافُ وَ أَحْذَرُ تَعْسیرَهُ أَنْ تُیَسِّرَ یَا مَنِ الْعَسیرُ عَلَیْهِ سَهْلٌ یَسیرٌ ...».[4]
علاوه بر آن، گزارش‌های دیگری وجود دارد که نام لطیف در دعا و ذکری مورد استفاده قرار گرفته است، اما آن دعا و ذکر به معصوم(ع) منتسب نشده است. این‌گونه دعاها را نیز اگر متنی مخالف با آموزه‌های کلی دینی در آنها وجود نداشته باشد، می‌توان مورد استفاده قرار داد، به شرطی که آن‌را بخشی از توصیه‌های دینی ندانیم:
- حاکمی به برخی از فقرا فشار آورد و سه روز آنها را از آب و غذا ممنوع کرد؛ اما بعد از این سه روز آنها را در سلامتی کامل بودند. آنها علت سلامتی خود را خواندن این ذکر بیان کردند: «اللهمّ إنی أسألک یا لطیف یا لطیف یا لطیف، یا من وسع لطفه أهل السموات و الأرضین، أسألک اللهمّ أن تلطف بی من خفیّ خفیّ خفیّ لطفلک الخفیّ الخفیّ الخفیّ، الذی إذا لطفت به لأحد من عبادک کفی، فإنک قلت و قولک الحقّ المبین (اللَّهُ لَطِیفٌ بعِبادهِ یَرْزُقُ مَنْ یَشاءُ وَ هُوَ الْقَوِیُّ الْعَزیزُ)».[5]
2 . در برخی کتاب‌ها نیز اعلام شده است که برای بهره‌مند شدن از ثواب بیشتر ذکر «یا لطیف» بهتر است این ذکر با اعداد خاصی مانند 129 مرتبه بعد از نماز صبح،[6] 1000، 500،[7] 100، و 29 مرتبه با وضو و بدون این‌که بین آن صحبت کند،خوانده شود.[8] و یا آن‌که بعد از خواندن دو رکعت نماز که با سوره «فاتحه» و «الشرح» و سپس با خواندن «اللهم أنت الملک القادر القاهر ذو القهر و البطش الشدید، إلهی عبد من عبیدک علا علیّ و تجبر و أنت الحکم العدل ...» همراه است، 16641 مرتبه این ذکر تکرار شود.[9]
اما همان‌گونه که گفته شد، این روش‌ها را نمی‌توان به معصوم(ع) نسبت داد.
پاورقی
[1]. «معانی مختلف کلمه لطیف»، 34563؛ «بررسی سند دعای «یا لطیف ارحم عبدک الضعیف...»، 46365
[2]. ابن طاووس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، ج 2، ص 612، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، 1409ق.
[3]. همان، ج 1، ص 521.
[4]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص 306، قم، دار الرضی، چاپ اول، بی تا.
[5]. عفیف الدین عبد الله بن اسعد الیافعی، روض الریاحین فی حکایات الصالحین، ص 269، قاهره، مکتبه زهران، چاپ اول، 2004م.
[6]. احمد بن علی البونی، شمس المعارف الکبری، ص 146، بیروت، موسسة النور للمطبوعات، چاپ دوم، 1427ق.
[7]. روزبهان بقلی شیرازی، تقسیم الخواطر، محقق، مصحح، احمد فرید المزیدی، ص 266، قاهره، دار الآفاق العربیة، چاپ اول، 1428ق.
[8]. شمس المعارف الکبری، ص 145 – 146.
[9]. همان، ص 144.