از خطبه های آن حضرت است در پند و اندرز و فضل قرآن و نهی از بدعت:
از بیان خداوند سود گیرید، و از موعظه های الهی پند پذیرید، و نصیحت خدا را قبول کنید، که خداوند با آیات روشنش راه عذر را بر شما بسته، و حجّتش را بر شما تمام کرده، و از اعمال آنچه را دوست داشته و آنچه را مورد نفرتش بوده برای شما بیان فرموده، تا محبوبش را انجام دهید، و منفورش را ترک نمایید، رسول خدا -صلّی اللّه علیه و آله- مکرّر می فرمود: «بهشت پیچیده به سختی ها، و دوزخ آمیخته به شهوات است».
بدانید طاعتی نیست جز اینکه انجامش گران، و گناهی نیست مگر اینکه انجامش لذّت بخش است. پس رحمت خدا بر کسی که از شهوت باز ایستد، و هوای نفس را ریشه کن کند، که این نفس دورترین چیزی است که از شهوت قطع شود، و پیوسته میل به هوسرانی و معصیت دارد.
بندگان خدا، بدانید که مؤمن شب را به روز و روز را به شب نمی برد مگر آنکه به نفس خود بد گمان است، هماره از خود عیب جویی می کند، و خواهان افزایش کار نیک از نفس است. در امر دین چون گذشتگان که پیش از شما بودند، و رفتگانی که در برابر شما از دنیا رفتند باشید، از دنیا خیمه بر کندند همچون خیمه برکندن کسی که کوچ می کند، و آن را طیّ کردند چنانکه منازل را طی کنند.
بدانید که قرآن خیرخواهی است که خیانت نمی کند، و هدایتگری است که گمراه نمی نماید، و سخنگویی است که دروغ نمی گوید.
احدی با قرآن ننشست جز اینکه به فزونی یا کمی از پیش آن برخاست: فزونی در هدایت، و کم شدن در کور دلی. بدانید که برای کسی بعد از بودن با قرآن تهیدستی نیست، و برای احدی منهای قرآن بی نیازی نمی باشد.
از قرآن برای بیماریهای خود شفا جویید، و از آن برای پیروزی بر مشکلات یاری خواهید، که شفای از بزرگترین بیماریها که کفر و نفاق و تباهی و ضلالت می باشد در قرآن است.
پس به وسیله قرآن از خدا بخواهید، و با عشق به قرآن به خدا توجه کنید، و به وسیله آن از مردم چیزی مخواهید، قطعا عباد الهی در این دنیا با وسیله ای به مانند قرآن به خداوند توجه نکرده اند.
بدانید که قرآن شافعی است که شفاعتش پذیرفته گشته، و گوینده ای است که گفتارش تصدیق شده است، آن که قرآن در قیامت به شفاعتش برخیزد شفاعتش در مورد او قبول است، و از هر که شکایت نماید شکایتش پذیرفته است، زیرا ندادهنده ای در قیامت ندا می دهد: «امروز هر انسانی دچار بذری است که افشانده و گرفتار نتیجه عمل خود است جز آنان که زارع بذر قرآن در سرزمین حیات خود بودند».
پس از بذر افشانان قرآن و تابعان آن باشید، آن را رهنمای بر خدای خود قرار دهید، برای خود از قرآن طلب نصیحت کنید، آراء خود را که بر خلاف قرآن است متّهم نمایید، و خواهش خود را که مخالف قرآن است خائن بدانید.
عمل عمل سپس عاقبت عاقبت پایداری پایداری آن گاه صبر صبر پاکدامنی پاکدامنی قطعا برای شما پایانی است، خود را به آن برسانید، و شما را نشانه ای است، به آن هدایت جویید، و اسلام را هدفی است به آن برسید، با انجام آنچه خداوند از حق خود بر شما واجب نموده، و تکالیفی که برای شما بیان داشته به خداوند روی آورید، من شاهد شمایم، و روز قیامت به نفع شما اقامه حجت می کنم.
بدانید که آنچه در علم الهی مقدر گشته بود واقع شد، و قضایی که باید انجام می شد تدریجا وارد گشت، من از وعده خدا و حجت او سخن می گویم، خدای تعالی فرموده: «آنان که گفتند پروردگار ما اللّه است، سپس استقامت ورزیدند، فرشتگان بر آنان فرود می آیند که نترسید و محزون نباشید، و شاد باشید به بهشتی که وعده داده می شدید». شما گفتید پروردگار ما خداست، پس بر کتاب خدا و بر طریق فرمان او، و بر راه شایسته بندگیش استقامت ورزید، و از آن طریقه بیرون نروید، و بدعت در آن مگذارید، و با آن مخالفت نورزید، زیرا آنان که از راه بیرون شوند در قیامت به خداوند راه نیابند.
از شکستن و دگرگون کردن اخلاق پسندیده برحذر باشید، و زبان را یکی کنید، مرد باید زبان خود را ضبط کند، زیرا زبان نسبت به صاحبش چموش است، به خدا سوگند بنده با تقوایی را نمی بینم که تقوایش او را سود دهد مگر آنکه زبانش را حفظ کند. قطعا زبان مؤمن پشت قلب او، و دل منافق پشت زبان اوست، زیرا مؤمن چون بخواهد سخنی گوید در باره آن در دل خود اندیشه نماید، اگر خیر بود آشکارش کند، و اگر شر بود نهفته اش دارد. و منافق هر چه به زبانش آید بگوید، نمی فهمد چه سخنی برای او سودمند و کدام گفتار برای او زیان آور است.
رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله فرمود: «ایمان بنده ای استوار نمی شود مگر دلش استوار شود، و دلش استوار نمی گردد مگر زبانش استوار شود». پس هر یک از شما بتواند خدا را ملاقات کند در حالی که دستش از خون و مال مسلمین پاک، و زبانش از هتک آبروی آنان سالم باشد باید چنین کند.
بندگان خدا، بدانید قطعا مؤمن در امسال حلال می داند آنچه را سال اول حلال دانسته، و این سال حرام می داند آنچه را سال نخست حرام می دانسته، بدعتی که مردم پایه گذاری کرده اند چیز حرام را بر شما حلال نمی کند، بلکه حلال همان است که خدا حلال کرده، و حرام همان است که خدا حرام نموده.
به تحقیق امور را تجربه کرده و خوب آزمایش نموده اید، و از اوضاع گذشتگان پندتان داده اند، و برای شما مثلها زده اند، و به آیینی واضح دعوت شده اید، از شنیدن دعوت کر نمی شود مگر بی گوش، و از دیدن آن کور نمی شود مگر بی چشم، آن که خداوند از آزمایش ها و تجربه ها سودش نرساند به موعظه دیگر سود نبرد، و او را از پیش رو و آشکارا کوته فکری در آید تا آنجا که آنچه را نمی شناخته پندارد که می شناسد، و آنچه را که می شناخته ناشناخته انگارد. زیرا مردم دو دسته اند: تابع شریعت، و پدید آورنده بدعت که او را از جانب خدا نه برهانی از سنّت و نه نوری از دلیل و حجّت است.
خداوند احدی را به مانند این قرآن پند نداده، که قرآن رشته متین خدا و وسیله امین اوست، در آن بهار دل و چشمه های دانش است، دل را به غیر آن مایه جلا نیست، با آنکه پند پذیران از قرآن از دنیا رفتند، و فراموش کاران یا آنان که خود را به فراموش زده اند ماندند. چون خیری دیدید آن را کمک کنید، و چون شری مشاهده نمودید از آن دوری جویید، که رسول خدا -صلّی اللّه علیه و آله- هماره می فرمود: «ای فرزند آدم، کار خیر انجام ده، و کار شرّ را رها کن، که در این حال نیکوکار و معتدلی».
بدانید ستم سه گونه است: ستمی که بخشیده نشود، و ستمی که باز خواست شود، و ستمی که بخشیده شود و باز خواست نشود. اما ستمی که آمرزیده نشود شرک به خداوند است، خداوند سبحان فرموده: «خداوند این گناه را که به او شرک آورند نمی آمرزد.» اما ستمی که آمرزیده شود ستم عبد بر خود است در ارتکاب بعضی از گناهان کوچک. امّا ستمی که باز خواست شود ستم بعضی از مردم بر بعض دیگر است. قصاص در قیامت شدید است، و آن زخم زدن با کارد، یا ضربه زدن با تازیانه نیست، بلکه برنامه ای است که اینها در برابرش اندک است.
از تلوّن و رنگ به رنگ شدن در دین خدا بپرهیزید، زیرا اتّفاق در آنچه که از حق میل ندارید از تفرقه در آنچه از باطل دوست دارید بهتر است، و خداوند پاک به هیچ یک از گذشتگان و فعلی ها بر اثر تفرقه خیری عطا نکرده است.
ای مردم، خوشا به حال کسی که عیب خودش او را از دنبال کردن عیوب مردم باز دارد، و خوشا آن که در خانه اش بنشیند، روزی خود را بخورد، به طاعت پروردگارش مشغول باشد، و بر گناهش گریه کند، او سر گرم کار خود بوده، و مردم از او در آسایش باشند.