و از سخنان آن حضرت است خطاب به مردم بصره که حادثه های آینده را بر سبیل داستان فرماید:
پس کسی که آن هنگام بتواند خود را خاص طاعت پروردگار گرداند، چنان کند -که داند-. اگر فرمان مرا بردید، ان شاء اللّه، شما را به راه بهشت می برم، هر چند سخت دشوار باشد، و تلخکامی آن پدیدار.
امّا آن زن اندیشه زنانه بر او دست یافت، و در سینه اش کینه، چون کوره آهنگری بتافت، و اگر از او می خواستند تا آنچه به من کرد به دیگری کند، نه میکرد و چنین نمی شتافت. به هر حال حرمتی را که داشت برجاست و حساب او با خداست.
راهی است که گشاده و روشن است. چراغش نورانی و پرتو افکن است. ایمان را بر کرده های نیک دلیل توان ساخت، و از کردار نیک ایمان را توان شناخت. به ایمان علم آبادان است، و -آدمی- به علم از مرگ ترسان است. با مرگ دنیا پایان یابد، و با دنیا آخرت درست شود، و آفریدگان را جز قیامت قرارگاهی نبود، در این میدان مسابقت شتابان می روند، تا به نقطه پایان رسند.
و از این سخنان است از آرامگاههای گور بیرون شدند، و به سوی منزلگاههای آخرین روان شدند. هر خانه ای را مردمی است، نه دیگری را در آن پذیرند، و نه ساکنان آن خانه از آنجا رخت برگیرند.
و همانا امر به معروف و نهی از منکر، از صفتهای پروردگارند، نه اجل را نزدیک کنند و نه در روزی کاهشی آرند، و بر شما باد به کتاب خدا که ریسمان استوار است، و نور آشکار است، و درمانی است سود دهنده، و تشنگی را فرو نشاننده. چنگ در زننده را نگهدارنده، و در آویزنده را نجات بخشنده. نه کج شود، تا راستش گردانند، و نه به باطل گراید تا آن را برگردانند. کهنه نگردد به روزگار، نه از خواندن و نه از شنیدن بسیار. راست گفت آن که سخن گفت از روی قرآن، و آن که بدان رفتار کرد پیش افتاد -از دیگران-.
[مردی برخاست و گفت ما را از فتنه خبر ده آیا آن را از رسول خدا (ص) پرسیدی امام گفت:]
چون خدا این آیت را فرستاد: «الم، أَ حَسبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ»، دانستم تا رسول خدا (ص) در میان ماست، فتنه نتواند برخاست. پرسیدم ای رسول خدا، این فتنه ای که خدا تو را از آن خبر داده چیست فرمود: «ای علی امّت من پس از من به زودی دچار فتنه گردند.»
گفتم: ای رسول خدا روز احد که از مسلمانان گروهی به شهادت رسید، و شهادت نصیب من نگردید، بر من دشوار نمود، گفتی: ای علی مژده باد تو را که شهادت به دنبالت خواهد بود. گفت: «سخن بدین منوال است، شکیبایی تو آن هنگام بر چه حال است»؟ گفتم: ای رسول خدا نه جای شکیبایی کردن است، که جای مژده شنیدن و شکر گزاردن است.
و گفت: «ای علی پس از من، مردم به مالهای خود فریفته شوند و به دین خویش بر خدا منّت نهند. رحمت پروردگار آرزو کنند، و از سطوت او ایمن زیند. حرام خدا را حلال شمارند، با شبهت های دروغ و هوسهایی که به غفلت در سر دارند. می را نبیذ گویند و حلال پندارند. حرام را هدیّت خوانند و ربا را معاملت دانند».
گفتم: ای رسول خدا (ص)، آن زمان آن مردم را در چه پایه نشانم از دین برگشتگان، یا فریفتگان فرمود: «فریفتگان».